De grondtekst
Vers 11 N.B.G.-vertaling
Als er maar iemand wind naliep en leugen voorspiegelde: Ik profeteer u van wijn en bedwelmende drank - dan zou hij de profeet van dit volk zijn.
Vers 11 Ridderbosvertaling
Indien ik als iemand, die ijdelheid nawandelde en bedrieglijk loog, u zou profeteren bij wijn en sterke drank, dan was er een profeet voor dit volk gekomen!
Vers 11 N.I.V.-vertaling
Als een leugenaar en bedrieger komt en zegt, ik zal voor u profeteren van veel wijn en bier, dan zou hij de juiste profeet voor dit volk zijn!
Vers 11 Grondtekst
als man/mens komende geest/wind en-oneerlijk/bedrieglijk hij-liegt ik-zal-profeteren voor- u over-de-wijn en-over-het-bier dan-hij-wilde-zijn degene-profeterende-van/voor het-volk de-deze
Vers 11a/b
als(dan) man/mens komende geest/wind en-oneerlijk/bedrieglijk hij-liegt
Dit is een sleutelvers in dit hoofdstuk en alweer is het de exegese van veel vertalers, die bepalend is voor het resultaat.
Vers 11a
als(dan) man/mens komende geest/wind
In plaats van komende, spreekt de New Revised Standard Version van rondlopen ofrondgaan, evenals McKane. McComisky zegt daarover op pagina 649: De betekenis "gaat rond" wordt ook gebruikt voor dieren. In voorgaande betekenis is sprake van verscheurend rondgaan, maar om exegetische redenen wordt die vertaling gewoonlijk afgewezen. Aangezien uit de verklaring blijkt, dat hier gesproken wordt van de antichrist, die als een verscheurend dier onder Gods volk zal rondgaan, is voorgaande stelling dus wel juist en passen we de vertaling daarop aan.
Geest of wind?
Betreffende de vertaling van vers 11a, houden maar weinige vertalers zich aan de grondtekst. Dit heeft voornamelijk een exegetische reden. McKane, pagina 87, doet dit wel en leest: een mens van wind. Hillers, pagina 34, leest: als een man, bezeten van een bedrieglijke geest.
Het Hebreeuwse woord voor wind (rûah) kan ook geest betekenen. Slechts de Lutherse vertaling en Hillers kiezen voor die mogelijkheid. De meeste andere exegeten en/of vertalingen kiezen voor wind of winden. De grondtekst spreekt van îsh h rûah, dat is: de mens van geest of wind, een term, die we ook in Hosea 9:7 en Jeremia 5:13 vinden. De zinsvorm en de context bepalen dus de keuze tussen wind en geest. Dat is hier niet al te moeilijk, gezien de aanhef: de mens van en de woorden, die daarna volgen. We kiezen de mens van geest. Dat is een bepaalde persoon, dus benadrukken we: De.
En-oneerlijk/bedrieglijk hij-liegt
Het lijkt erop, dat hier twee maal hetzelfde staat geschreven. Maar, zoals het woord bedrieglijk eigenlijk al aangeeft, wordt hier niet gesproken van liegen in de normale betekenis, maar van het spreken van misleidende woorden.
We lezen:
Als dan De mens van geest rondgaat en hij spreekt misleidend:
Vers 11b:
ik-zal-profeteren voor-u over-de-wijn en-over-het-bier
Evenals in vers 6 is ook hier sprake van extatisch profeteren. Ter onderscheiding gebruiken we nu een synoniem, namelijk voorspellen, om te voorkomen, dat de suggestie gewekt wordt, dat er sprake is van echt profeteren.
De woorden over-de-wijn en-over-het-bier slaan eigenlijk nergens op, tenzij het een zegswijze is, die we heden niet meer kennen. Wij kennen wel een uitdrukking, die er wat op lijkt, namelijk: wijntje en trijntje, om daarmee feestvreugde en/of de lichtzinnige geneugten des levens mee aan te duiden. Dat is waarschijnlijk ook hier de bedoeling.
We lezen, 11b:
Ik zal voor u voorspellen over wijn en bier.
Nu vers 11a en b, eerste stap:
Als dan De mens van geest rondgaat en hij spreekt misleidend: ik zal voor u voorspellen over wijn en bier. De bedoeling van de tekst is nu duidelijk. Er wordt gesproken van een mens van geest, die misleidend spreekt, dat is de valse profeet. En het kenmerk van zijn optreden is, dat hij plezierige voorspellingen doet in een periode van groot onheil.
Vers 11c:
dan-hij-wilde/zou-zijn degene-profeterende-van/voor het-volk de-deze
De verleden tijd van dan-hij-wilde-zijn lijkt een wat onlogische omschrijvingvorm, maar we kunnen ook vertalen met aldus zijnde hij. Als hij als een persoon wordt gezien, dan zegt degene-profeterende-van/voor iets van wat hijdoet. Het is een wilsuiting, van wat die hij wil zijn, als een soort conclusie na 11a/b. Het spreekt dus van een streven naar een zeker doel en dat blijkt het misleidend profeteren te zijn. In vers 11c wordt degene-profeterende gewoonlijk als de profeet vertaald. Het gaat hier echter ook om extatisch profeteren (nataph), dus uit occulte of satanische bron voorspellen. Daarom is een vertaling met profeet of iets dergelijks, hier beslist onjuist. Het gaat om een persoon (degene), die profeteert uit occulte bron. Dat noemen we een medium.
het-volk de-deze wordt evenals voorgaande gevallen vertaalt met het verkozen volk.
We lezen, eerste stap:
Aldus zijnde hij het medium voor het verkozen volk.
Deze zin kan in de toekomende tijd gelezen worden en ook nog wat aangepast worden. We lezen, tweede stap:
Alzo zal hij het medium voor het verkozen volk wezen.
Nu de gehele zin:
Als dan De mens van geest rondgaat en hij spreekt misleidend: ik zal voor u voorspellen over wijn en bier. Alzo zal hij het medium voor het verkozen volk wezen.
We geven vervolgens een passage weer uit de bespreking van hoofdstuk 2; De Exegese
Vers 11
Als dan De mens van geest rondgaat en hij spreekt misleidend: ik zal voor u voorspellen over wijn en bier. Alzo zal hij het medium voor het verkozen volk wezen.
Behalve aan Mattheus 24:15-18 (zoals onder vers 10 behandeld is), blijkt het tijdstip om te vluchten ook af te lezen te zijn uit vers 11. Dat blijkt het moment te zijn, waarop De mens van geest rondgaat, die misleidend spreekt. We herkennen hierin onmiskenbaar de valse profeet, die samen met de antichrist tot de zwartste voortbrengselen van satan behoort. Deze zal niet het woord van God spreken, maar uit satanische, dus occulte bron profeteren.
De valse profeet zal, volgens het woord van II Thessalonicenzen 2:9-10 allerlei krachten, tekenen en bedrieglijke wonderen doen. Velen zullen hem daarom volgen.
Rondgaat
Zoals uit de bespreking van de grondtekst is gebleken, is het Hebreeuwse woord, dat met rondgaat vertaald is, gewoonlijk verbonden met het gedrag van wilde dieren. Een dergelijke betekenis vinden we ook in 1 Petrus 5:8
Uw tegenpartij, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, zoekende wie hij zal verslinden.
Welnu, voorgaande tekst is voor de volle honderd procent toepasbaar op zowel de antichrist als de valse profeet, als satans hoogste dienaren in het kwaad.
Hij spreekt misleidend
Hier staat niet geschreven, dat de valse profeet altijd liegt, maar dat zijn woorden misleidend zullen zijn. 1 Thessalonicenzen 2:11 En daarom zendt God hun een dwaling, die bewerkt, dat zij de leugen geloven, opdat allen worden geoordeeld, die de waarheid niet geloofd hebben, doch een welgevallen hebben gehad in de ongerechtigheid. Die dwaling, dat is volgens velen een bedekking, dat is het onvermogen om de profetie recht te verstaan. Echter, het is haast voor de hand liggend hierin ook een persoon te zien, namelijk de valse profeet, die tot dwaling (misleidend) leidt.
ik zal voor u voorspellen over wijn en bier
Die misleiding zal blijken uit wat de valse profeet zegt en wat hij doet. We moeten ons wel realiseren, dat deze tekst geplaatst moet worden in De Grote Verdrukking, als de verschrikkelijke rampen, de oordelen Gods, reeds een aanvang hebben genomen. Die oordelen zullen steeds heviger worden (Openbaring 6, 8, 9 en 16) en de wereld-bevolking sterk doen verminderen.
De Schrift spreekt over die ontzettende tijd in niet mis te verstane bewoordingen, zoals uit Openbaringen 9:20 blijkt.
En wie van de mensen overgebleven waren, die niet gedood waren door deze plagen, bekeerden zich toch niet van de werken hunner handen, om de boze geesten * niet meer te aanbidden...
* Dat zijn de antichrist en de valse profeet.
Voor hen, die de bijbel dan als leidraad nemen (die zullen er ook dan zijn), zal de toekomst er op dat moment dus heel duister uitzien. De oordelen Gods, die liggen tussen de komst van de valse profeet en het moment, waarop Jezus Christus op de Olijfberg terugkomt, verduisteren de nabije toekomst geheel.
Het is waarschijnlijk, dat de profetieën, over de verschrikkingen van de laatste jaren van de Eindtijd, ook aan niet-gelovigen bekend zullen worden. Want, de opname van de gemeente en de reeds gepasseerde rampzalige gebeurtenissen, zullen om een redelijke verklaring vragen. Aangezien de bijbel die levert en die boodschap ongetwijfeld door gelovigen zal worden verspreid, zal de antichrist maatregelen nemen de geruchten daarover te ontzenuwen. Dat is het werk van de valse profeet, die zijn misleidende boodschap zal uitdragen. Als honing zo zoet, als over wijn en bier.
Alzo zal hij het medium van het verkozen volk zijn.
Vers 11 sluit in fatalistische toonzetting (Alzo). Het onafwendbare gebeurt, want dan zal de valse profeet (hij) de nieuwe profeet zijn van het uitverkoren volk. Geen profeet, die Gods woord overbrengt, maar een occult medium, die satanische woorden van verderf spreekt.
De uitdrukking het verkozen volk ziet op het overgrote deel van Gods volk, dat dan reeds gekozen heeft de antichrist te volgen. Slechts een klein deel, een nalezing, het ware Israël, zal ontkomen.
De valse profeet
In Openbaring 13 wordt gesproken van twee beesten, die in de eindtijd een belangrijke rol zullen spreken. De eerste, het beest uit de zee, is een voorstelling van de antichrist, de tweede, het beest uit de aarde, van de valse profeet. Van der Haagen zegt daarover in Profetisch Perspectief, pagina 167:
Deze figuur zal als politiek-religieuze "antigeest" de aardbewoners een dusdanige satanische hersenspoeling doen ondergaan, dat het overgrote deel der mensheid de antichrist met de grootste bewondering zal aanhangen, om hem tenslotte te voet te vallen en als god te aanbidden.
En ook:
In Openb. 13:11 zien wij de valse profeet voorgesteld als een onschuldig lam, in welke bedrieglijke gedaante hij een afschuwelijke imitatie levert van Jezus Christus, het Lam Gods.
De komst van de antichrist en de valse profeet werd lang geleden voorzegd. Deze valse profeet vinden we onder andere terug in Openbaring 13:11
En ik zag een ander beest opkomen uit de aarde en het had twee horens als die van het Lam*, en het sprak als de draak (de satan).
* Het Lam is gewoonlijk een voorstelling van Jezus Christus, die kennelijk in optreden en verschijning door de antichrist geïmiteerd zal worden.
De antichrist vinden we o.a. terug in Openbaring 13:1
En ik zag uit de zee een beest opkomen met tien horens en zeven koppen; en op zijn horens tien kronen en op zijn koppen namen van godslastering.
Maar ook in II Thessalonicenzen 2:3
want eerst moet de afval komen en de mens der wetteloosheid zich openbaren, de zoon des verderfs,
Die afval, dat is het zich afkeren van God, een proces, waar we heden middenin zitten. Op een gegeven moment zal de maat vol zijn en trekt de Almachtige zijn handen af van de mensheid. Dan krijgt de antichrist de kans om zijn verwoestend werk te doen.
II Thessalonicenzen 2:9-10
Daarentegen is diens komst naar de werking des satans met allerlei krachten, tekenen en bedrieglijke wonderen en met allerlei verlokkende ongerechtigheid, voor hen, die verloren gaan, omdat zij de liefde tot de waarheid niet aanvaard hebben, waardoor zij hadden kunnen behouden worden.
De meerderheid van de aardbewoners, die God niet dienen, dat zijn hen, die verloren gaan, omdat zij de liefde tot de waarheid niet aanvaard hebben, zullen deze antichrist als verlosser binnen halen. Zij zullen geloven, dat hij de beloofde Messias is. Zij zullen hem dan ook niet meer kunnen doorzien.
II Thessalonicenzen 2:11
En daarom zendt God hun een dwaling, die bewerkt, dat zij de leugen geloven
Slechts een gelovig overblijfsel, wat maar een betrekkelijk kleine groep uit Gods volk zal zijn, zal ontkomen; Daniël 12:1b
Maar in die tijd zal uw volk ontkomen: al wie in het boek* geschreven wordt bevonden.
* Het boek des levens.